تولید سرگرمی و هراس
نماگرفتی از نسخۀ اصلی پیسی بازی دووم
بازی دووم عطش و علاقه به بازیهای ویدئویی تیراندازی اولشخص را ایجاد کرد. خشونت گرافیکیاش مناقشه برانگیخت، اما این مناقشات مانع موفقیت بازی دووم و دنبالههای متعددش نشد.
تولید سرگرمی و هراس
تصور کنید در یکی از قمرهای خشک و خالیِ مریخ هستید. ناگهان با هجوم فضاییهای وحشی و کینهای، افسردگیتان تمام میشود. چون دفاع از کرۀ زمین به دوش شما افتاده است. این ابتدای داستان بازی دووم است که در 1993 توسط شرکت id Software منتشر شد که قبل از آن بازی ولفنشتاین سهبعدی را نیز عرضه کرده بود؛ اما دووم به لحاظ گرافیکی بسیار بهتر بود. بازی دووم باعث شد سبک بازیهای تیراندازی اولشخص در بین مخاطبان محبوبیت پیدا کند؛ در این سبک بازی، بازیکن گویی دارد از پشت چشمان شخصیت اصلی محیط بازی را میبیند. این بازی ابتدا روی شبکههای یوزنت و سایتهای افتیپی توزیع شد و همچنین یکی از اولین بازیهای شبکهای مشهور است – شهرت و محبوبیت این بازی به حدی رسیده بود که شرکتها دچار مشکلات پهنای باند اینترنت میشدند، چون کارمندانشان در اوقات کاری داشتند دووم بازی میکردند. شهرت و محبوبیت بازی دووم باعث شد افکار عمومی نگران خشونت موجود در بازیهای ویدئویی شود.
مجسمۀ فرمانده هِیلو (Master Chief Halo)
بازی تیراندازی اولشخص هِیلو (Halo: Combat Evolved) یکی از اولین عناوینی بود که روی ایکسباکس مایکروسافت عرضه شد. شخصیت اصلی بازی هِیلو (به معنای حلقۀ نورانی)، با عنوان مستر چیف (به معنای فرمانده یا ستوان یکم) شناخته میشود که یک تفنگدار فضایی است و در یک سیارۀ حلقوی با نیروهای کاوِنَنت مبارزه میکند. بر اساس این بازی، داستانهای مصور، رمانهای تصویری و چندین دنبالۀ موفق عرضه شد. بازی هیلو 3 در روز انتشار، رکورد بالاترین توزیع محصولات تفریحی را شکست.
شگفتزده شویم یا نگران شویم؟
از یک سو خشونت و رفتار ضداجتماعی و اعتیاد، از سوی دیگر خیالپردازی، هماهنگی بین دستها و چشمها و سرگرمی بیضرر. این مسائل و نیز بسیاری جنبههای دیگرِ بازیهای ویدئویی بارها مورد بحث و جدل بوده است. معدود رسانهای بوده است که تا این حد واکنشهای شدید و گوناگونی مثل نکوهش، لذت، عیبجویی، محبوبیت و سودآوری را برانگیخته باشد. البته بازی ویدئویی اولین رسانهای نیست که نگرانیهای اجتماعی ایجاد کرده است. وقتی عقبتر برویم، میبینیم در 1948 نیز نشریۀ رواندرمانی آمریکا به انتشار «آسیبشناسی روانیِ داستانهای مصور» میپرداخته است. اما گرافیک قدرتمند ویدئویی، جهانهای تخیلی بسیار جذاب و نفوذ شدید بازیهای ویدئویی – به خصوص بازیهای تیراندازی اولشخص – به بحث و جدلهای شدید و حتی عصبی دامن زد. در سال 1994، بعد از برگزاری یک دوره طرح دادرسی در سنای آمریکا، انجمن رتبهبندی نرمافزارهای سرگرمکننده ایجاد شد تا نرمافزارها را بنا به تناسب گروههای سنی، رتبهبندی کند.
سناتور اورین هچ در برنامۀ زندۀ تلویزیونی لری کینگ، یک نسخه از بازی دووم 2 را در دست دارد.
هچ، سناتوری جمهوریخواه از ایالات یوتا، یکی از سناتورهایی بود که در جلسات دادرسی در مورد خشونت در بازیهای ویدئویی – از جمله دووم و مورتال کومبات – دخیل بود.
نرمافزار ویرایش مرحلۀ GtkRadiant
نرمافزارهای ویرایش مرحله به کاربران امکان میدهد مراحل خودشان را طراحی کنند و به بازی دووم اضافه کنند. «مادینگ» بازیها (به معنای اصلاح و افزودن اقلام و مرحلهها) به یکی از علائق بازیکنهای دوآتشه تبدیل شده است؛ آنها مراحلی را که طراحی کردهاند اغلب روی اینترنت به اشتراک میگذارند.
نوجوانانی که در حال بازی ویدئویی تفنگهای پلاستیکی به دست دارند.
مقالۀ نیویورکتایمز که به بررسی ارتباط بین بازیهای ویدئویی و کشتار با اسلحه در مدارس میپردازد.
کشتار با اسلحه در دبیرستان کولومباین در 1999 باعث شد خشونت موجود در بازیهای ویدئویی بیشتر بررسی شود.
جعبۀ بازی دووم 2
بازی دووم 2 دنبالۀ بازی دووم 1 بود؛ یک بازی تیراندازی اولشخص و پرفروش که محصول شرکت id بود. بازی دووم 1 را فقط میشد از طریق سفارش پستی یا اشتراکافزارها (shareware) تهیهاش کرد. اما دووم 2 به شکل تجاری منتشر شد و در فروشگاهها قابل خرید بود. دووم 2 برای اجرا روی بسیاری از دستگاههای مختلف – هم کنسولها و هم رایانههای خانگی – بازنویسی شد.