رونق دات کام ... و رکود دات کام
مجلۀ سان فرانسیسکو، ویژه‌نامۀ پول‌پرستی
عبارت «هنوز میلیونر نشدی؟» در طرح جلد این ویژه‌نامه با جنون اینترنتیِ آن سال‌ها شوخی می‌کند. گرچه این کاریکاتور چندان هم از واقعیت دور نبود و برخی از بازیگران دورۀ رونق دات کام چنین روحیه‌ای داشتند.
رونق دات کام ... و رکود دات کام
با هجوم یکبارۀ کاربران به فضای وب، به نظر می‌رسید فرصت‌های بی‌شماری پدید آمده است. تقریباً هر تراکنش تجاری که امکان‌اش وجود داشت روی وب پیاده‌سازی شد و هر گروهی برای خودش سایتی آنلاین داشت. تردیدهایی که اوایل وجود داشت جایش را به آزمون و خطا داد؛ به تدریج که این تصور بین همگان شکل گرفت که قواعد قدیمی کسب‌وکار در این بستر جدید دیگر برقرار نیست، همه جا موجی از هیجان و جنون فراگیر شد. هیچ کس نمی‌خواست عقب بماند و بدین ترتیب انبوهی از سرمایه‌گذاری‌های پرریسک انجام شد که بر پایه‌هایی لرزان مبتنی بودند. اما سرانجام در اوایل سال 2000 منطق بنیادین اقتصاد و کسب‌وکار در این حوزه نیز خود را نشان داد. ظرف یک سال سهام شرکت‌های فناوری حدود 60% ارزش‌شان را از دست دادند.
رونق و رکود دات کام
در اواسط دهۀ 1990 عرصۀ کسب‌وکار با دو هجای جادویی یکسره زیرورو شد: «دات کام». طی یک دورۀ 5 ساله سهام‌بازی بی‌امان رونق گرفت، اما بعد رکودی خانمان‌سوز پیش آمد که طی آن 5 تریلیون از ارزش بازار شرکت‌های فناورانه دود شد و به هوا رفت. در این ویدئو خاطرات سه تن از فعالان دورۀ رونق دات کام را می‌بینید که تب‌وتاب، کشمکش‌ها و درس‌های آن دوره را مرور می‌کنند.
Bn.com
در دهۀ 1970 این شرکت چاپ که سابقه‌اش به قرن نوزدهم می‌رسید، به یک شرکت فروش باتخفیف کتاب تبدیل شده بود که در تلویزیون هم تبلیغ می‌کرد؛ در دهۀ 1980 از طریق کتابچه‌های پستی و خدمات آنلاین فروش می‌کرد و در 1997 از آمازون پیروی کرد و یک کتابفروشی تحت وب راه‌اندازی کرد.
بازی مونوپولی (Monopoly) نسخۀ دات کام
quote.com
یکی از اولین درگاه‌های اطلاعات مالی روی وب بود که از 1993 اخبار کسب‌وکار، سابقۀ شرکت‌ها، قیمت سهام و داده‌های بازار را ارائه می‌کرد
Southwest.com
ساوث‌وست یکی از اولین خطوط هوایی بود که در 1995 وب‌سایت راه‌اندازی کرد. تعداد کاربران‌اش بسیار بالا رفت، تا حدی به این دلیل که کرایه‌ها را به دیگر سایت‌های مسافرتی محول نکرده بود. در دهۀ 2000 اکثر مشتریان ساوث‌وست به شکل آنلاین بلیط تهیه می‌کردند.
نت‌فلیکس
نت‌فلیکس کارش را در 1998 آغاز کرد. ابتدا یک فروشگاه آنلاین ویدئو بود که فیلم کرایه می‌داد. یک سال بعد از شروع کار بود که مدل کسب‌وکار جدیدش را راه‌اندازی کرد و با آن حوزۀ ویدئوهای خانگی را یکسره دگرگون کرد؛ در این مدل کاربرانی که ثبت‌نام اولیه می‌کردند دیگر نیازی به پرداخت کرایۀ فیلم‌ها نداشتند. نت‌فلیکس علی‌رغم رکود دات کام در سال 2002 به سهامی عام تبدیل شد.
گزارش حساب یکی از کارمندان مهم یکی از شرکت‌های رکورددار در عرضۀ اولیۀ سهام
شرکت‌های رکورددار در عرضۀ اولیۀ سهام کوین هیوز که طراح وب و از پیشگامان تجارت الکترونیکی بود، هنگامی که شرکت نوپای تجارت الکترونیکی کامرس‌وان (CommerceOne) سهام‌اش را عرضه کرد، مدتی دارایی‌هایش 100 میلیون دلار می‌ارزید. آنان پنج سال بعد اعلام ورشکستگی کردند.
بازاریابیِ وب
گذشته از سایت‌های قمار و محتواهای مخصوص بزرگسالان، بسیاری از شرکت‌های حاضر در وب مدل کسب‌وکار روشنی نداشتند. بازاریابی‌شان نیز خبر از این واقعیت می‌داد. تمرکز بسیاری از این شرکت‌ها صرفا بر برندسازی و جذب کاربر بود، به این امید که سرمایه‌گذاری بیشتری جذب کنند.
مجموعۀ اقلام دورۀ گذرای رونق دات کام
کسب‌وکارهای تولیدکنندۀ اقلام تبلیغاتی – لیوان، سنجاق سینه، نشان، یادگاری و غیره – طی دورۀ اوج رونق دات کام بسیار شکوفا شد. اغلب اوقات بودجه‌های بازاریابی بسیار بیشتر از درآمد شرکت‌ها بود.
کت و شلوار Ask Jeeves
این کت‌وشلوار که در برنامه‌های تبلیغاتی به تن می‌کردند، برگرفته از شخصیت باتلر جیوز (butler jeeves) در یکی از داستان‌های مصور مشهور بود. برندسازی‌های بوالهوسانه و عجیب‌وغریب از جمله ویژگی‌های برجستۀ تجارت تحت وب بوده است – برندهایی مثل «یاهو» و «گوگل» نیز مستثنی نیستند.
