ماشین دورانسازِ بَبیج: بیسابقه. بیهمتا. و ناتمام.
«طرح کلی» ماشین تحلیلی
«طرح کلی» از جمله معدود اسنادی است که نشان میدهد بَبیج پیش از اینکه پروژه را رها کند، تا چه حدی در طراحی ماشین تحلیلی پیش رفته بود.
ماشین دورانسازِ بَبیج: بیسابقه. بیهمتا. و ناتمام.
دریانوردان قرن نوزدهم مجبور بودند به جدولهای ریاضیاتی اتکا کنند که درصد خطای بالایی داشت. مهندسان، منجمان، بانکداران و دیگران نیز هنگام کار با جدولهای نادقیق دردسر زیادی میکشیدند. چارلز بَبیج عزم خویش را جزم کرد که این مشکل را حل کند. این ریاضیدان و مهندس بریتانیایی، از 1821 تا 1833، روی طراحی یک ماشین تفاضلی کار کرد که قرار بود جدولهایی دقیق تولید کند. بَبیج در 1834 پروژۀ قبلی را رها کرد و به جایش بر طراحی ماشین تحلیلی تمرکز کرد که قدرت محاسباتی بسیار بیشتری داشت؛ آن را قطعاً میتوان اولین رایانهٔ قابلبرنامهریزی دانست – دستگاهی خارقالعاده که دارای حافظۀ مجزا، واحدهای پردازنده و ورودی پانچکارتی بود. او این پروژه را نیز در 1848 رها کرد و به سراغ ماشین تفاضلی شمارۀ 2 رفت که نسخۀ بهبودیافتهتری نسبت به قبلی بود. اختراعات بَبیج دورانساز بودند اما هرگز به محصول نهایی نرسیدند. چه بنبست شکوهمندی.
مستند صبح کاذب: ماشین بَبیج
چارلز بَبیج (1791-1871)، پیشگام در صنعت رایانه، اولین ماشینهای محاسباتی خودکار را طراحی کرد. او رایانه را طراحی کرد اما نتوانست آن را بسازد. اولین ماشین کامل بَبیج در سال 2002 در لندن تکمیل شد، یعنی 153 سال بعد از اینکه طراحی شده بود. در تصویر ماشین تفاضلی شمارۀ 2 را میبینید که دقیقاً طبق طراحیهای اصلی ساخته شده است؛ این نمونه از 8000 قطعه تشکیل شده است، پنج تن وزن دارد و طولش حدود 3.5 متر است.
ماشین تفاضلیِ شمارۀ 1 بَبیج؛ نمونۀ نمایشی در مقیاس سه چهارم
از ماشین تفاضلیِ اولِ بَبیج فقط یک نمونۀ کوچک و سرهمشده ساخته شده است. این ماکت به عنوان هدیۀ بازنشستگی به مدیر عامل آیبیام، تی. وینسنت لیرسون، داده شده است
چارلز بَبیج
بَبیج از 1828 تا 1839 دارندۀ کرسی برجستۀ لوکازین در گروه ریاضیات دانشگاه کمبریج بود. وی گذشته از محاسبات مکانیکی، در بسیاری از شاخههای دیگر نیز کارهای مهمی انجام داده است.
اوگوستا آدا کینگ، کنتس لاولِیس
آدا لاولِیس با وجود سختگیریهای ساختاریِ عصر خویش، به مطالعۀ ریاضیات پرداخت. او پیش از آنکه بهعلت سرطان در سن 36 سالگی از دنیا برود، به مستندسازی کارهای بَبیج پرداخت.
ماشین تفاضلیِ شمارۀ 3 ساختۀ شویتز
جورج و ادوارد شویتز با الهام از طرح چارلز بَبیج چندین ماشین تفاضلی ساختند. این نمونه در تولید جداول بیمۀ عمر برای دولت بریتانیا به کار میرفته است.
رسالۀ جئورجی پرباکی در باب گزارههای بطلمیوس در مورد سینوسها و وترها
احتمالاً کتاب پرباکی قدیمیترین جداول ریاضیاتی چاپی است که باقی مانده است.